Eksploatacja urządzeń energoelektronicznych


1. Ogólne zasady eksploatacji urządzeń energoelektronicznych
     Ogólne zasady eksploatacji urządzeń energoelektronicznych odnoszące się do racjonalnego
i bezpiecznego prowadzenia eksploatacji, są następujące:

1) Przy przyjmowaniu do eksploatacji urządzenia energoelektronicznego nowego lub po remoncie należy przeprowadzić badania stanu technicznego urządzenia zgodnie z wymaganiami zawartymi dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR) urządzenia;
2) Po zainstalowaniu u użytkownika urządzenia energoelektronicznego, musi być ono poddane procedurze uruchomienia, obejmującej przede wszystkim dopasowanie (dostrojenie) nastaw układu sterowania do wymagań stawianych przez odbiornik i środowisko, w którym urządzenie pracuje;
3) Zainstalowanie i uruchomienie prostych urządzeń małej mocy może być wykonane przez użytkownika na podstawie dokumentacji i instrukcji opracowanej przez producenta;
4) W przypadku urządzeń energoelektronicznych o skomplikowanej strukturze, uruchomienia dokonywać powinien głównie personel serwisowy producenta, przy współudziale przedstawicieli użytkownika. Jest to szczególnie istotne w przypadku występowania konieczności sprzężenia urządzenia energoelektronicznego z systemem sterowania procesu technologicznego, w którym ma pracować przekształtnik;
5) Dla każdego urządzenia energoelektronicznego powinna być prowadzona dokumentacja techniczno – eksploatacyjna, w skład której wchodzą:

a) projekt techniczny wraz ze zmianami wprowadzonymi w trakcie realizacji,
b)protokół kwalifikacji pomieszczeń i stref w miejscu instalowania przekształtnika do właściwej kategorii niebezpieczeństwa pożarowego i zagrożenia wybuchem,
c) dokumentacja fabryczna dostarczona przez wytwórcę urządzenia energoelektronicznego obejmująca: świadectwa, karty gwarancyjne, DTR, instrukcje obsługi, opisy techniczne itp.,
d) dokumentacja eksploatacyjna obejmująca:

– protokół przyjęcia urządzenia do eksploatacji,
– instrukcję ruchu i eksploatacji,
– dziennik (książkę) pracy urządzenia,
– protokoły badań i pomiarów okresowych;

6) Eksploatację urządzenia energoelektronicznego należy prowadzić zgodnie z postanowieniami.
instrukcji ruchu i eksploatacji, która powinna określać:

a) charakterystykę techniczną urządzenia energoelektronicznego,
b) charakterystykę sieci zasilającej i odbiornika,
c) kolejność czynności przy załączaniu i wyłączaniu urządzenia,
d) zasady postępowania obsługi w przypadku występowania awarii w układzie energetycznym lub w układzie sterowania,
e) zakres i terminy przeprowadzania oględzin i przeglądów, prób i pomiarów,
f) wymagania odnośnie ochrony przeciwporażeniowej i przeciwpożarowej,
g) wymagania dotyczące kwalifikacji osób zajmujących się eksploatacją,
h) wymagania dotyczące bhp;

7) Podczas normalnej eksploatacji obsługa urządzenia energoelektronicznego polega na wykonywaniu takich czynności, jak: załączanie i wyłączanie, zmiana nastaw parametrów wyjściowych, przegląd podzespołów bez ich demontażu;
8) W czasie pracy urządzenia energoelektronicznego nie wolno demontować ani wymieniać jakichkolwiek osłon;
9) Przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac naprawczych należy wyłączać urządzenie w taki sposób, aby uzyskać widoczną przerwę izolacyjną pomiędzy przekształtnikiem a linią zasilającą.
Przerwę taką stanowi:

a) widoczne otwarcie zestyków odłącznika,
b) wyjęcie wkładek bezpiecznikowych,
c) zdemontowanie części obwodu zasilania;

10) Jeżeli w czasie wykonywania napraw część z obwodów została przestawiona pod napięciem, muszą one być wyraźnie wydzielone, osłonięte i tak oznakowane, aby osoby wykonujące czynności serwisowe wewnątrz przekształtników nie uległy porażeniu.

2. Oględziny, przeglądy i remonty urządzeń energoelektronicznych
     W trakcie eksploatacji stan techniczny urządzeń energoelektronicznych ocenia się na podstawie przeprowadzonych oględzin i przeglądów.
     Oględziny urządzeń energoelektronicznych należy przeprowadzać w terminach określonych w instrukcji ruchu i eksploatacji, jednak nie rzadziej niż raz na rok.
     Oględziny urządzeń energoelektronicznych obejmują sprawdzenie:

a) stanu napisów i oznaczeń informacyjno-ostrzegawczych,
b) stanu części energetycznych przekształtnika oraz urządzeń układu sterowania,
c) stanu obwodów sygnalizacji stanów awaryjnych,
d) działania aparatury kontrolno-pomiarowej,
e) stanu wentylatorów i filtrów powietrza,
f) stanu ochrony przeciwporażeniowej,
g) stanu połączeń i zamocowań elementów półprzewodnikowych.

     Przeglądy urządzeń energoelektronicznych należy przeprowadzać w czasie ich planowego postoju w terminach ustalonych w dokumentacji fabrycznej, lecz nie rzadziej niż raz na dwa lata. W odniesieniu do urządzeń zabudowanych na stałe w urządzenia technologiczne, przeglądy należy przeprowadzać w terminach przewidzianych dla przeglądów i remontów tych urządzeń.
     Przeglądy urządzeń energoelektronicznych powinny obejmować w szczególności:

a) oględziny w zakresie podanym wyżej,
b) pomiary i próby eksploatacyjne w zakresie określonym w instrukcji eksploatacyjnej,
c) sprawdzenie stanu technicznego poszczególnych elementów układu,
d) sprawdzenie stanu osłon, blokad, urządzeń ostrzegawczych i innych zapewniających bezpieczeństwo pracy,
e) niezbędną konserwację i naprawy,
f) czyszczenie kratek wentylacyjnych i odstępów izolacyjnych urządzenia przekształtnikowego z kurzu i pyłu.

     Na podstawie oceny stanu technicznego urządzenia energoelektronicznego podejmuje się decyzję o ewentualnym przekazaniu urządzenia do remontu lub wymiany urządzenia.

3. Postępowanie w przypadku awarii i zakłóceń
     Zaleca się stosować następujące postępowanie w przypadku wystąpienia awarii lub zakłóceń w pracy urządzeń energoelektronicznych. W przypadku podejrzenia co do wystąpienia uszkodzenia urządzenia energoelektronicznego, nie wolno utrzymywać tego urządzenia w pracy, bez dokładnego wyjaśnienia przyczyn i usunięcia objawów.
     Wyjaśnienie przyczyn polega na dokonaniu badań, które powinny obejmować:

a) oględziny zewnętrzne,
b) pomiary rezystancji,
c) badania elementów przekształtnika i obwodu sterowania,
d) sprawdzenie aparatury kontrolno-pomiarowej i zabezpieczeń,
e) analizę stanu sygnalizacji i diagnostyki urządzenia,
f) analizę warunków pracy urządzenia,
g) sprawdzenie nastaw zabezpieczeń przeciwzwarciowych i przeciwprzepięciowych.

     Skuteczność i szybkość wykrycia rodzaju i przyczyny uszkodzenia zależy od kwalifikacji służb naprawczych użytkownika i służb serwisowych producenta urządzenia energoelektronicznego.
     Użytkownik lub personel serwisowy producenta powinien dysponować w miarę pełnym zestawem podzespołów półprzewodnikowych zastępczych, gdyż umożliwia to szybką wymianę podzespołu uszkodzonego, a więc skraca czas przerwy w pracy układu przekształtnikowego.

4. Zakres badań eksploatacyjnych urządzeń energoelektronicznych
     Szczegółowy zakres badań i pomiarów eksploatacyjnych zgodny z wymaganiami podanymi w dokumentacji producenta powinna określać instrukcja ruchu i eksploatacji urządzenia energoelektronicznego.
     Badania te obejmują co najmniej trzy rodzaje pomiarów:

1) pomiary stanu izolacji urządzenia,
2) pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej,
3) pomiary parametrów elementów i układów półprzewodnikowych.

     W trakcie przeprowadzania badań eksploatacyjnych urządzeń energoelektronicznych należy pamiętać o tym, że zawierają one podzespoły energetyczne i elektroniczne na różne napięcia znamionowe. Z tego względu należy dobrać odpowiednio napięcie probiercze, a przy pomiarach rezystancji izolacji, półprzewodnikowe elementy mocy zewrzeć za pomocą dodatkowych połączeń, natomiast obwody związane z podzespołami elektronicznymi odłączyć od podzespołów energetycznych.

▲ do góry