Zasady eksploatacji

1. Ogólne zasady eksploatacji urządzeń napędowych

Eksploatację urządzeń napędowych należy prowadzić zgodnie z zasadami kontroli stanu technicznego zawartymi w ogólnych i szczegółowych instrukcjach eksploatacji oraz wymaganiami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego [Dz.U. z 2007 r. Nr 93 poz. 623 z późn. zm.]
Przyjęcie do eksploatacji urządzenia napędowego nowego, przebudowanego lub po remoncie może nastąpić po stwierdzeniu, że:

a) dobór napędu jest właściwy pod względem elektrycznym i mechanicznym,
b) spełnione są wymagania prawidłowej pracy urządzenia i warunki racjonalnego zużycia energii elektrycznej,
c) uzyskano zadowalające wyniki badań technicznych.

     Urządzenia napędowe dzieli się na następujące grupy:

I – urządzenia o mocy większej niż 250 kW oraz urządzenia o napięciu powyżej 1 kV;
II  – urządzenia o mocy od 50 kW do 250 kW o napięciu znamionowym do 1 kV;
III  – urządzenia o mocy od 5,5 kW do 50 kW;
IV  – urządzenia o mocy poniżej 5,5 kW.

     Na urządzeniach napędowych powinny być umieszczone i utrzymane w stanie czytelnym napisy i oznaczenia.
Przed każdym uruchomieniem urządzenia napędowego należy sprawdzić, czy jego ruch nie stworzy zagrożenia bezpieczeństwa obsługi lub otoczenia, albo nie spowoduje uszkodzenia urządzenia.
Urządzenie napędowe wyłączone samoczynnie przez zabezpieczenie można ponownie uruchomić po stwierdzeniu, że nie występują obawy uszkodzeń. Urządzenia wyłączone powtórnie przez zabezpieczenie można uruchomić po usunięciu przyczyny uszkodzenia. Dla silników I, II i III grupy zaleca się stosowanie ograniczników biegu jałowego.

Dla urządzeń napędowych I i II grupy należy, w terminach określonych w instalacji eksploatacji, opracować program pracy uwzględniający:

a) optymalizację czasu pracy,
b) racjonalne użytkowanie energii elektrycznej,
c) optymalne wykorzystanie możliwości regulacji prędkości obrotowej urządzeń.

     Ruch urządzeń napędowych należy wstrzymać w razie zagrożenia bezpieczeństwa obsługi lub otoczenia oraz w razie stwierdzenia uszkodzeń lub zakłóceń uniemożliwiających normalną eksploatację, a szczególnie w przypadku:

a) trwałego przeciążenia urządzeń lub nadmiernego nagrzewania się elementów,
b) pojawienia się dymu, ognia lub zapachu spalonej izolacji,
c) nadmiernych drgań,
d) zewnętrznych uszkodzeń mechanicznych lub objawów świadczących o wewnętrznych uszkodzeniach,
e) nadmiernego poziomu hałasu,
f) uszkodzenia urządzenia napędowego.

2. Oględziny, przeglądy i remonty urządzeń napędowych

Ocenę stanu technicznego urządzeń napędowych dokonuje się na podstawie przeprowadzonych okresowo oględzin i przeglądów. Terminy i sposób przeprowadzenia oględzin należy ustalić w instrukcji eksploatacji.

2.1 Oględziny w czasie ruchu powinny obejmować:

a) wskazania aparatury kontrolno-pomiarowej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na obciążenie i wartość współczynnika mocy,
b) warunki chłodzenia elementów energoelektronicznych,
c) ustawienie zabezpieczeń,
d) stopień nagrzewania obudowy i łożysk,
e) stan osłon części wirujących,
f) stan przewodów ochronnych i ich podłączenia,
g) poziom drgań,
h) działanie układów chłodzenia.

     Oględziny w czasie ruchu urządzeń I grupy należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz na zmianę.

Przy prowadzeniu oględzin w czasie postoju należy usunąć nieprawidłowości stwierdzone w czasie ruchu oraz wykonać odpowiednie czynności konserwacyjne, ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan:

– czystości urządzeń,
– układu zasilającego,
– urządzeń rozruchowych i regulacyjnych,
– urządzeń zabezpieczających,
– układów sterowania i sygnalizacji oraz urządzeń pomiarowych,
– urządzeń energoelektronicznych,
– pierścieni ślizgowych i komutatorów,
– szczotek i szczotkotrzymaczy,
– połączeń elementów urządzenia.

     Wyniki oględzin przeprowadzonych w czasie postoju urządzeń I i II grupy należy odnotować w dokumentacji eksploatacyjnej.

2.2 Przeglądy urządzeń napędowych należy przeprowadzać w czasie ich planowego postoju, w terminach ustalonych w instrukcji eksploatacji, lecz nie rzadziej niż co 2 lata. Terminy te nie dotyczą urządzeń III i IV grupy wbudowanych na stałe w urządzenia technologiczne.
Przeglądy tych urządzeń należy przeprowadzać:

1) III grupa – w terminach przewidzianych dla przeglądów i remontów urządzeń technologicznych, lecz nie rzadziej niż co 3 lata,
2) IV grupa – w terminach przewidzianych dla przeglądów i remontów urządzeń technologicznych.

     Przeglądy powinny obejmować:

1) oględziny w czasie postoju urządzenia,
2) pomiary elektryczne,
3) sprawdzenie styków w łącznikach,
4) sprawdzenie prawidłowości działania aparatury kontrolno-pomiarowej,
5) kontrolę prawidłowości nastawień zabezpieczeń i działania urządzeń pomocniczych,
6) sprawdzenie stanu urządzeń energoelektronicznych,
7) sprawdzenie stanu łożysk,
8) czynności konserwacyjne w zakresie zgodnym z dokumentacją fabryczną,
9) wymianę zużytych części i usunięcie zauważonych uszkodzeń.

     Wyniki przeglądów I, II, III grupy należy odnotować w dokumentacji eksploatacyjnej.
Dla urządzeń napędowych stanowiących rezerwę magazynową należy w instrukcji eksploatacji podać terminy przeprowadzania kontroli warunków składowania i pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń i urządzeń pomocniczych.
Remonty urządzeń napędowych należy przeprowadzać na podstawie instrukcji eksploatacji w zakresie wynikającym z wyników przeglądu oraz w terminach skoordynowanych z terminami remontów urządzeń technologicznych.

2.3 Zakres badań eksploatacyjnych silników elektrycznych przestawia tablica 1.

Tablica 1 Zakres badań i pomiarów silników elektrycznych

Tablica 2. Współczynniki przeliczeniowe rezystancji izolacji uzwojeń silników

     Negatywne wyniki pomiarów świadczyć mogą o zawilgoceniu, zabrudzeniu lub uszkodzeniu izolacji uzwojeń maszyn albo urządzeń pomocniczych.

▲ do góry